Tanınmış tarihçi İlhan Bardakçı, İmparatorluğa Veda isimli eserinde; 623 sene süren haşmetli Osmanlı İmparatorluğu 'nun düşüş ve yıkılış devresinde cereyan eden iç ve dış olayları; Abdülhamid Han ile kifayetsiz, kaabiliyetsiz vezirler ve paşalar arasında zuhur eden vukûâtı; çıkarcılarla gerçek vatanseverler arasındaki rekabet, geçimsizlik ve kıskançlıkları; padişahin ilk yıllardaki tereddütlerine rağmen daha sonraki yıllarda gösterdiği basiret ve dirayeti; başta İngiltere olmak üzere Almanya, Fransa, (Avusturya-Macaristan), İtalya ve Rusya gibi büyük devletlerin, Osmanlı devleti hakkında gerek müştereken (ortaklaşa), gerekse ayrı ayrı takibettikleri gizli planları ve politikaları; içimizden çıkan hainlerin ve menfaatçilerin oynadığı meş'fim (uğursuz) rolleri;

93 Harbi'ni (1877-1878 Türk-Rus Harbi), Türk-Yunan Harbi'ni, Trablusgarb Harbi'ni, Birinci Dünya Savaşı'nı, perde arkası olaylara, vesikalara, hatıralara, ilgili devletlerin arşivlerinden alınan belgelere dayanarak sade ve akıcı bir üslûbla, gözler önüne sermektedir...

Muttali olduğunuz ihanet ve hamâkat örnekleri karşısında kızıyor ve üzülüyorsunuz... Basiret, kahramanlık, fedâkârlık tezahürleri karşısında da seviniyorsunuz!..

Bugün Avrupa Birliği devletlerinin bize karşı takındığı tavırlarla 1876'dan 1922'ye kadar gösterdikleri tavırlar arasındaki benzerlikleri gördükçe derin derin düşünmekten kendinizi alamıyorsunuz.. Acaba bu Batı, yine eski Batı mıdır! Yoksa artık dünya medenileşti de 21. yüzyılın başında insanlar ve devletler, birbirlerine karşı daha hayırhah (iyilik isteyen) niyetler beslemek lâzım geldiğini mi düşünüyorlar?

Borçlu Türkiye'nin, borca batırılan Türkiye'nın borca sokulmasında zaruret var mıydı? Türkiye günlük geçimini, medeni, ekonomik, sınai ihtiyaçlarını, borçlanmadan karşılayamaz mıydı, gibi soruların cevabını ararken, ister istemez, imparatorluğun son senelerinde Avrupa'dan yapılan istikrazlan (borçlanmaları) hatırlıyorsunuz!..

Eserde bütün bu noktalara, siyasi, askeri, stratejik ve ekonomik veçheleri tafsil edilmek sûretiyle temas edilmektedir... Tarihten ibret almak ve Osmanlı'nın çöküş macerasını derli toplu olarak, perde arkasıyla birlikte öğrenmek isteyenler, 528 sayfalık bu esere başvurabilirler...